تغییر نگاه با کارآفرینی برای افراد دارای معلولیت

 موسسات مردم‌نهاد پا به پای دولت در تلاش هستند که بتوانند به اقشار مختلف جامعه کمک کنند. موسساتی که هدف‌شان ساختن جامعه‌ای بهتر برای نسل‌های آینده کشورمان است.

یکی از این موسسات مردم‌نهاد، موسسه «ساحل امید» است که چندسالی‌ست تاسیس و در حال خدمت‌رسانی به افراد دارای معلولیت است. این موسسه در حوزه‌های مختلفی به مانند کارآفرینی به افراد تحت پوشش خود خدماتی را ارائه می‌کند.

«شهر امید» در گفت‌وگویی با شهرام مبصر موسس و مدیرعامل موسسه ساحل امید به بررسی اهداف و عملکردهای این موسسه پرداخته که در ادامه می‌خوانید. 

درباره موسسه ساحل امید برایمان بگویید و بفرمایید در این موسسه چه خدماتی به افراد دارای معلولیت ارائه می‌شود؟

سال 1391 موسسه ساحل امید را با دریافت مجوز رسمی فعالیت از طرف سازمان بهزیستی کشور راه‌اندازی کردیم. حین راه‌اندازی این موسسه گروه مخاطبانمان یعنی کسانی که قرار بود به آن‌ها خدمات ارائه کنیم را افراد دارای معلولیت، جانبازان و خانواده‌های آن‌ها قرار دادیم.

هدف اصلی‌مان توانمندسازی گروه مخاطبانمان و فرهنگ‌سازی عموم مردم نسبت به برخورد با این قشر از جامعه است.

در راستای توانمندسازی شروع به برگزاری برنامه‌هایی در حوزه گردشگری، مسابقات ورزشی و ایجاد کارآفرینی کرده‌ایم.

برنامه‌های گردشگری موسسه ساحل امید شامل بازدید از مکان‌هایی در داخل شهر و خارج آن می‌شود. هدفمان از اجرای چنین برنامه‌هایی ایجاد روحیه در افراد تحت پوشش موسسه است. سعی‌مان بر این است که چنین افرادی را به حضور در جامعه تشویق کنیم و برای ادامه زندگی به آن‌ها انگیزه دهیم. انگیزه‌ای که باعث حضور آن‌ها در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی شود. حضور این افراد در جامعه باعث تغییر نگاه دیگران نیز خواهد شد.

بسیاری از افراد تحت پوشش موسسه کسانی هستند که سال‌ها پیش زندگی سالمی داشته‌اند اما بر اثر یک حادثه یا بیماری سلامتی خود را از دست داده و به ناچار از ویلچر یا وسایل دیگری برای حرکت استفاده می‌کنند. نکته مهم این است که چنین افرادی جزو افراد موفق جامعه محسوب می‌شوند و بسیاری از آن‌ها خانواده تشکیل داده و کاری را در جامعه به عهده دارند و نقش مهمی را ایفا می‌کنند. بنابراین آن‌ها نیاز دارند در جامعه‌ای حضور پیدا کنند که به آن‌ها نگاه ترحم‌آمیز نداشته باشند.

تلاشمان این است که به جامعه بگوییم افرادی که در حرکت مشکل دارند، نیاز به ترحم ندارند و باید به آن‌ها برای حضور موفق کمک کرد.     

چرا به سراغ تاسیس موسسه‌ای به‌منظور ارائه خدمات برای افراد دارای معلولیت رفتید؟

بیست سال پیش زمانی که 18 سال بیشتر نداشتم، در اثر حادثه‌ای توانایی حرکتی‌ام را از دست دادم. آن زمان سال چهارم هنرستان بودم و با هزاران امید به آینده در رشته برق درس می‌خواندم. همچنین در رشته کوهنوردی هم ورزشکاری موفق بودم، اما در اثر آن حادثه دچار ضایعه نخاعی شده و مسیر زندگی‌ام به‌طورکلی تغییر کرد. بعد از آن حادثه چهار سال را در انزوا و تنهایی سپری کردم. در آن زمان موسسه‌ای در حوزه کمک به افرادی مانند من وجود نداشت که بگویند زندگی با معلولیت به پایان نرسیده .

بعد از مدتی با دیدن زندگی افراد کم‌توانی که موفق شده و برای خود کسب‌وکاری راه‌اندازی کرده بودند، امید به زندگی‌ام بالا رفت. تا قبل از آن همه‌چیز را در حرکت می‌دیدم اما با گذشت زمان نگاهم تغییر کرد و فهمیدم که زندگی فقط در حرکت و یک عضو خلاصه نمی‌شود. از آن پس تلاش کردم که توانایی‌های دیگری را در خودم تقویت کنم و به مانند بیشتر افراد جامعه زندگی معمولی داشته باشم.

موسسه در حوزه کارآفرینی چه خدماتی را به افراد تحت پوشش خود ارائه می‌کند؟

هدف بعدی که موسسه ساحل امید دنبال می‌کند، کارآفرینی و ایجاد اشتغال برای گروه مخاطبانش است. مخاطبانی که برخی از آن‌ها به خاطر نداشتن شغل و درآمد دچار مشکل هستند و از اینکه ارگان‌های مختلف به قانون سه درصد بهره‌مندی از افراد دارای معلولیت احترام نمی‌گذارند، گله‌مندند. 

به این منظور شروع به راه‌اندازی دوره‌های آموزشی برای این افراد کردیم. دوره‌هایی که در آن‌ها طرز تهیه صنایع‌دستی مختلف به افراد آموزش داده می‌شد. محصولاتی که افراد تحت پوشش، تولید می‌کردند در قالب بازارچه‌های مختلفی به فروش می‌رسید. در این باره با موسسات خیریه دیگر نیز در ارتباط بودیم و مخاطبان آن‌ها نیز محصولات خود را برای فروش در بازارچه‌های ما عرضه می‌کردند.

سعی کردیم تاکسی سرویسی را راه‌اندازی کنیم و در این باره با ارائه خدمات به افراد جامعه برای مخاطبانمان اشتغال‌زایی و کارآفرینی کنیم. بسیاری از افراد تحت پوشش ماشین و گواهینامه دارند اما بیکار هستند. به آن‌ها پیشنهاد داده‌ایم در تاکسی سرویس مشغول به کار شوند و برای خودشان درآمدزایی کنند. تمامی اعضای فعال در این تاکسی سرویس همگی دارای معلولیت بوده اما در دو شیفت صبح و شب به مردم خدمات ارائه می‌دهند.

 در راستای کارآفرینی عملکردهای دیگری نیز داشته‌ایم برای مثال چای‌خانه سنتی را راه‌اندازی کرده‌ایم که  مدیریت آن به عهده خانمی از اعضاء موسسه است. همچنین دستگاه‌های چاپی را تهیه و در اختیار افراد تحت پوشش قرار داده‌ایم تا از طریق چاپ روی لیوان و تی‌شرت برای خود درآمدزایی کنند.

برای تغییر نگاه جامعه به معلولین چه کار باید کرد؟

جامعه ما نیاز دارد که نگاهش نسبت به افرادی که دارای معلولیت هستند، تغییر کند. حتی بهتر است که مراقب باشیم به افراد دارای معلولیت، معلول نگوییم. چون با این کلمه حس منفی را به چنین افرادی منتقل می‌کنیم. علاوه بر این نباید به افراد دارای معلولیت به چشم بیمار نگاه کرد. این افراد دارای مشکلی در حرکت و ... هستند اما می‌توانند به مانند افراد سالم به زندگی خود ادامه دهند.

در حال حاضر 1500 نفر تحت پوشش موسسه ساحل امید هستند. موسسه با برگزاری مسابقات ورزشی در تلاش است تا بتواند به افراد معلول انگیزه زندگی بدهد و آن‌ها را  از خانه بیرون بیاورد.

در پایان به افراد دارای معلولیت می‌گویم که سعی کنند خودشان برای زندگی‌شان تلاش کنند و منتظر ارگان یا موسسه دولتی نباشند و به عموم جامعه می‌گویم که توانایی افراد دارای معلولیت را هیچ‌گاه دست‌کم نگیرند و نسبت به آن‌ها نگاه ترحم‌آمیز نداشته باشند و بدانند که هر لحظه امکان دارد با یک اتفاق دچار مشکل شوند، بنابراین بهتر است که با تغییر نگاه هم به خود و هم به افراد دارای معلولیت کمک کنند.

نرگس فرجی